مبانی طراحی ویلا

ویلا(Villa:به فرانسوی و انگلیسی)  واژه‌ای وارداتیه که در زبان فارسی جزو کلمات دخیل لاتین به‌حساب میاد. ویلا در لغت نامه ی دهخدا به معنی خانه ی ییلاقی زیباست.امروزه به ساختمانی  ویلا گفته میشه که از چهار طرف به بیرون نما داشته باشد. ویلا را معمولا در اطراف شهرها یا در ییلاق‌ها می‌سازند . عموماً به خانه‌ا‌ی ییلاقی که دارای باغ و باغچه باشد ویلا گفته میشه.

معماری ویلا درگذر تاریخ، در جستجوی حیاط‌خلوتی در زندگی روزمره انسان بوده تا فارغ از محدودیت زمان و مکان، او را به درون خویش باز گردانده و در طبیعت رها کند .

ساخت ویلا در گذشته از روم باستان شروع شد. در آن زمان افراد با طبقه‌ی اجتماعی بالا ساختمان‌های ارزشمندشان را به صورت ویلا در محوطه‌ها یا باغ‌های وسیع می ساختن (طراحی باغ ویلا)که بعد از فروپاشی امپراطوری رم توسط کلیسا کاربریشان تغییرکرده و از ویلا ها به عنوان صومعه استفاده شد. اما در قرون وسطی بعد از تعمیر و تغییرات، دوباره به صورت ساختمان‌های اشرافی مورد استفاده قرارگرفتند. در دوران امپراطوری رم باستان به خانه های طبقه مرفه در شهرها داموس اطلاق می شد. اشراف در حومه شهرها خانه هايی داشتند كه آن ها را ويلا می ناميدند كه از نظر مقياس معماری و تصرف زمين بزرگ تر بودند.

ویلا در تمدن هایی مثل فارسی، یونانی و مصری ریشه ای کهن دارد.به طوری که باغ های تمدن قدیم بابل به عنوان قدیمی ترین طراحیويلا باغ به شمار می آیند.

از نگاه تاريخ معماری غرب ويلا به فضاهای سكونتی گفته میشه كه به سفارش افراد ثروتمند و اشراف در حومه شهرها بنا می شده. اين بناها از لحاظ نوع طراحی به همان سبك كلاسيك رومی اصيل برمي‌گردن. پس از دوران انقلاب صنعتی ،تغييرات قابل توجهی در چيستی ويلا صورت گرفت. اين تحولات زمينه‌ی گسترده‌ای را برای عوام، هنرمندان، صنعتگران و …. فراهم آورد تا به فكر ساخت ويلاهای شخصی برای خود بيفتند. صنعت گردشگری نيز كه خود زاييده‌ی اين تحولات بود، مبانی جديدی از معماری ويلاهای تفريحی، شهرك‌های ويلايی و ويلاهای اجاره‌ای را به جهان عرضه كرد.

از نظر جیمز آکرمن (مورخ برجسته ی معماری) ویلا، به هر نوع خانه ای که دارای حیاط است، اطلاق می شود. حیاطی که آکرمن به آن اشاره می کند ،محوطه ایست که کالبد معماری در آن قرار می گیرد و گاها به صورت طبعیتی وحشی و غیر هندسی طراحی نشده به ویلا الحاق می شود.

امروزه ویلا پدیده ایست برای با مقابله با مشکلات شهری. و نمی توان آن را از زندگی شهری مجزا دانست چرا که دیگر به رفع نیاز های مستقل خود نمی پردازد.علاوه بر این با دموکرات تر شدن جوامع، زندگی ویلایی به بدنه ی متوسط جامعه نیز انتقال یافته است.

ویلا از نظر نوع اقامت دارای دو نوع عملکرد ثابت و موقتیست.

ویلا ی ثابت: به خانه های تک واحدی شهری با مشاعات مستقل گفته میشه که دارای حیاط هستند.

ویلا های موقتی :املاک شخصی یا اجاره ای هستند که برای تفریح و جدا شدن از زندگی شهری  در بازه های زمانی مختلف، استفاده می شوند.

ویلا غالبا برای برقراری ارتباط و تعامل با زمینه ی پیرامونش به دو شکل عمل می کنه :

1.غلبه بر طبیعت

2.ادغام و در آغوش گرفتن طبیعت

در حالت اول طراح به فعالیت هایی چون باغسازی محوطه ی اطراف ویلا،  می پردازه. که طبق تعاریف انجام شده در بخش های قبلی طراحی محوطه ی ویلا  یکی از مهمترین بخش ها در طراحی آن محسوب می شود.

در حالت دوم بستر وحشی طبیعی به‌عنوان زمینه بدون دخل و تصرف طراح در به وجود آوردن فرم وزندگی ویلایی نقش ایفا می‌کند.

در  واقع می توان گفت که زندگی ویلایی قبل از آنکه مجموعه ی مفاهیمی مثل تفریح، گفتگو و آرامش باشه ، یک نوع زندگی باغ نشینینه که می توان آن را با نمونه های باغ های بابل مقایسه کرد.علاوه بر این معماری کاخ ، امارت و کوشک را می توان نمونه ی مشابه ویلا در معماری شرق دانست

در نگاه آندره پالادیو(معمار ایتالیایی و یکی از تاثیر گذارترین افراد در تاریخ معماری )ویلا، محلی است برای بازنشستگی، برای لذت بردن و خوابیدن، برای ایجاد یک باغ بدون تجمع و آزارهای همگانی. یک ویلا در عصر حاضر به دنبال همان باغ است و دیگر هیچ. با گذر زمان ویلا به یک فضای خانوادگی بدل گردید، یک فضای اجتماعی و یک محل تفریحی، اما همچنان یک فضای اختصاصی است. ویلا یک سایت است که در آن ذهن، خسته از آشفتگی‌های شهری، تا حد زیادی بازسازی و تسخیر خواهد شد و قادر خواهد بود بی‌سروصدا به مطالعه و تفکر بپردازد و در آن، برخلاف «خانه‌های شهری» می توان به‌سادگی خوشبختی را به دست آورد